Żylaki powrózka nasiennego to problem medyczny, który dotyka mężczyzn w różnym wieku, choć najczęściej diagnozowany jest u młodych dorosłych.
Schorzenie to, choć nie zawsze groźne, może prowadzić do poważnych powikłań, w tym problemów z płodnością. W tym artykule przyjrzymy się bliżej temu zjawisku, omawiając jego przyczyny, objawy oraz dostępne metody leczenia.
Czym są żylaki powrózka nasiennego?
Żylaki powrózka https://urolog-warszawa.pl/ nasiennego, nazywane również varicocele, to patologiczne poszerzenie żył splotu wiciowatego, które otaczają jądra i nasieniowody. Powrózek nasienny to struktura, która biegnie od jądra do jamy brzusznej, zawierająca naczynia krwionośne, nerwy oraz nasieniowody. Żylaki powrózka nasiennego najczęściej rozwijają się po lewej stronie moszny, co wynika z różnic anatomicznych w odpływie krwi żylnej z obu jąder.
Rozwijające się w tym obszarze żylaki są zbliżone do tych, które można zaobserwować w kończynach dolnych, czyli do klasycznych żylaków. Przyczyną tego schorzenia jest najczęściej niewydolność zastawek żylnych, które normalnie zapobiegają cofaniu się krwi w naczyniach. Kiedy zastawki te przestają prawidłowo funkcjonować, krew cofa się, powodując nadmierne rozszerzenie żył.
Przyczyny powstawania żylaków powrózka nasiennego
Istnieje kilka czynników, które mogą prowadzić do rozwoju żylaków powrózka nasiennego. Najczęstszą przyczyną jest wspomniana już niewydolność zastawek żylnych, ale istnieją również inne czynniki, które mogą wpłynąć na pojawienie się tego schorzenia.
1. Wzrost ciśnienia w żyłach: Zwiększone ciśnienie w żyłach jamy brzusznej, spowodowane na przykład przez przewlekłe zaparcia lub intensywne wysiłki fizyczne, może prowadzić do rozwoju żylaków. Ten stan zwiększa ciśnienie krwi w naczyniach żylnych powrózka, co może skutkować ich rozszerzeniem.
2. Anomalie anatomiczne: Różnice w budowie układu naczyniowego po lewej i prawej stronie ciała mogą prowadzić do większej podatności na rozwój żylaków po lewej stronie. Lewa żyła jądrowa uchodzi do żyły nerkowej pod kątem prostym, co sprzyja zwiększonemu ciśnieniu i powstawaniu żylaków.
3. Predyspozycje genetyczne: Istnieją dowody na to, że skłonność do żylaków może być dziedziczona. Mężczyźni, u których w rodzinie występowały przypadki żylaków, mają większe ryzyko zachorowania.
Objawy żylaków powrózka nasiennego
Wielu mężczyzn, u których rozwijają się żylaki powrózka nasiennego, nie doświadcza żadnych objawów i schorzenie może być przypadkowo wykryte podczas rutynowego badania lekarskiego. W przypadkach objawowych pacjenci mogą zgłaszać kilka charakterystycznych dolegliwości.
1. Ból i dyskomfort: Pacjenci często zgłaszają uczucie tępego bólu lub dyskomfortu w mosznie, zwłaszcza po długotrwałym staniu lub intensywnym wysiłku fizycznym. Ból ten może nasilać się w ciągu dnia, a jego intensywność może się zmieniać w zależności od pozycji ciała.
2. Powiększenie moszny: W miarę postępu schorzenia moszna może się powiększać i stać się widocznie obrzmiała. U niektórych pacjentów żylaki są wyraźnie widoczne i mogą przypominać „workowate” zgrubienia.
3. Problemy z płodnością: Żylaki powrózka nasiennego są jedną z głównych przyczyn niepłodności u mężczyzn. Poszerzone żyły mogą prowadzić do podwyższenia temperatury w mosznie, co z kolei wpływa negatywnie na produkcję i jakość plemników. U mężczyzn z tym schorzeniem obserwuje się często obniżenie liczby i ruchliwości plemników.
Diagnostyka żylaków powrózka nasiennego
Diagnostyka żylaków powrózka nasiennego jest stosunkowo prosta i zazwyczaj opiera się na badaniu fizykalnym oraz badaniach obrazowych. Podczas badania lekarskiego specjalista może palpacyjnie ocenić obecność rozszerzonych żył w mosznie. W celu potwierdzenia diagnozy często zaleca się wykonanie ultrasonografii moszny, która pozwala na dokładną ocenę przepływu krwi w żyłach powrózka nasiennego.
W niektórych przypadkach, zwłaszcza gdy żylaki są małe i nie wywołują wyraźnych objawów, konieczne może być wykonanie dopplerowskiego badania ultrasonograficznego, które umożliwia precyzyjne zmierzenie przepływu krwi i ciśnienia w żyłach.
Leczenie żylaków powrózka nasiennego
Nie wszystkie przypadki żylaków powrózka nasiennego wymagają leczenia. Jeśli schorzenie nie wywołuje objawów bólowych ani problemów z płodnością, leczenie może nie być konieczne. W sytuacjach, gdy żylaki powodują dolegliwości lub mają wpływ na płodność, dostępne są różne opcje terapeutyczne.
1. Leczenie farmakologiczne: Chociaż nie istnieją leki, które mogą bezpośrednio wyleczyć żylaki powrózka nasiennego, farmakoterapia może być stosowana w celu łagodzenia objawów, takich jak ból czy dyskomfort. Niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ) mogą pomóc w zmniejszeniu bólu i stanów zapalnych.
2. Zabiegi chirurgiczne: Operacja jest najczęściej stosowaną metodą leczenia w przypadku żylaków powrózka nasiennego powodujących problemy z płodnością lub znaczący dyskomfort. Jednym z najczęściej wykonywanych zabiegów jest mikrochirurgiczna rewaskularyzacja żylaków. Polega ona na usunięciu rozszerzonych żył, co pozwala na normalizację przepływu krwi i obniżenie temperatury w mosznie.
3. Embolizacja wewnątrznaczyniowa: Jest to małoinwazyjna alternatywa dla klasycznej operacji. Podczas tego zabiegu do rozszerzonych żył wprowadza się specjalny środek blokujący przepływ krwi, co prowadzi do ich zamknięcia. Zabieg ten wykonywany jest pod kontrolą fluoroskopii i jest zwykle dobrze tolerowany przez pacjentów.
Powikłania i rokowania
Jeśli żylaki powrózka nasiennego nie są odpowiednio leczone, mogą prowadzić do trwałych problemów z płodnością. Utrzymujące się żylaki mogą także powodować atrofię jąder, czyli ich zmniejszenie i utratę funkcji. Niemniej jednak, większość pacjentów, którzy poddają się odpowiedniemu leczeniu, doświadcza znaczącej poprawy zarówno w zakresie jakości życia, jak i płodności.
Żylaki powrózka nasiennego są stosunkowo częstym problemem zdrowotnym u mężczyzn, zwłaszcza młodych. Chociaż nie zawsze wywołują one objawy, mogą prowadzić do poważnych powikłań, takich jak niepłodność. Dlatego ważne jest, aby pacjenci zgłaszali się do lekarza w przypadku wystąpienia jakichkolwiek niepokojących objawów. Wczesna diagnoza i odpowiednie leczenie mogą zapobiec poważnym konsekwencjom zdrowotnym.
